Keukenontwerp: ergonomie
Op de werkplek al langere tijd een thema: ergonomie. Het ergonomisch doordachte ontwerp van uw keuken is ook belangrijk voor uw gezondheid. Lees meer over uw ideale werkhoogte en de positie van keukenapparatuur, zoals deze worden aanbevolen door professionele keukenontwerpers. Vaarwel rugpijn!
Tot de huidige servicestandaard bij het ontwerpen van een keuken hoort ook het thema ergonomie. Dit begrip is samengesteld uit de Griekse woorden ergon (werk) en nomos (wet, regel) en duidt hiermee op de wetenschap van de wetmatigheid van de menselijke arbeid.
Het centrale doel van ergonomische beslissingen is dus altijd het creëren van ideale werkomstandigheden voor mensen, en dat speelt natuurlijk juist in de keuken een bijzondere rol. Hier werkt u dagelijks, waarbij er een grote aanslag op uw rug wordt gedaan.
De ideale werkhoogte
Bij het plannen van een keuken in samenwerking met een keukenontwerper is de correct berekende werkhoogte (lichaamshoogte) het belangrijkste punt bij het keukenontwerp. De werkhoogte wordt meestal op de ‘belangrijkste werker’ afgestemd. Met behulp van de volgende tabel kunt u van te voren een overzicht krijgen van de aanbevolen en rugsparende werkhoogten. De aanbevelingen:
Lichaamslengte in cm Werkhoogte in cm
15585
16090
16593
17095
17597
180100
185103
190106
195108
200110
Onderkasten
De mens wordt steeds groter en keukenfabrikanten reageren op de eisen die daardoor ontstaan. Ze maken daarom tegenwoordig kasten van verschillende hoogtes, meestal twee hoogtes. Keukenprofessionals bieden deze natuurlijk aan hun klanten:
Basis-onderkasten met een werkhoogte van 83 tot 91 cm (afhankelijk van de sokkelhoogte en dikte van het aanrechtblad, evenals eventueel ingeplande onderbouwapparatuur), maxi-onderkasten met een werkhoogte van 92 tot 110 cm (afhankelijk van de sokkelhoogte en de dikte van het aanrechtblad). Deze onderkasten hebben het voordeel dat er aanzienlijk meer bergruimte aanwezig is. Dat is te zien aan de duidelijk grotere binnenruimte en natuurlijk bij extra laden en uittrekkasten.
Bovenkasten
Bij de keuze en plaatsing van hangende keukenkasten, die in de vakhandel bovenkasten worden genoemd, is het van belang om goed te bedenken welke hoogte u kiest en waar deze gemonteerd moeten worden. De onderkant moet bepaald worden en u moet controleren, dat u deze keukenkasten goed en zonder problemen kunt vullen. Belangrijk is dat u noteert wat erin geplaatst moet worden en of het niet beter is om serviesgoed en andere zware dingen onder te brengen in uittrekkasten. Er bestaan ook in hoogte verstelbare bovenkasten.
DROOMKEUKEN GEZOCHT? NU VINDEN!
Hoogkasten
Voor het gebruik van hoge keukenkasten geldt hetzelfde als bij hangende keukenkasten: zware voorwerpen nooit boven schouderhoogte opbergen. Voor hoge kasten bestaan er veel ergonomisch handige elementen als kastladen, draaibare en uittrekbare vakken van riet en staaldraad en zeer praktische indelers. Het meest populair is de zogenaamde apothekerskast, die ook wel voorraadkast wordt genoemd. Hoge kasten waarin keukenapparatuur wordt ingebouwd noemt men hoge apparatuurkasten en hierin zijn de apparaten bijzonder goed ergonomisch in te bouwen. Meer hierover kunt u lezen bij het thema apparaten.
Inbouw gootsteen
De ideale positie van de spoelbak is altijd hoger dan de gekozen werkhoogte en ligt bij voorkeur 15 cm boven de corpushoogte van de onderkast. Informeer naar nieuwe oplossingen, spoelbakken die u omhoog of omlaag kunt verplaatsen tot uw individuele werkhoogte. Een verhoogd werkblad voor de spoelbakken kunt u door de keuze van de spoelbakken zelf bereiken door bijvoorbeeld gebruik te maken van een spoelbakmodule die, afhankelijk van het type, max. 10 cm hoger komt.
Naast deze uitgangspunten spelen natuurlijk ook andere factoren een belangrijke rol voor ongehinderde keukenarbeid: van belang is om bij de keuze van een spoelbak te letten op de positie van het afdruipgedeelte voor links- of rechtshandigen.
Keuze en plaatsing van keukenapparatuur
Tegenwoordig worden ovens, magnetrons, stoomovens en koelapparaten op zicht- en grijphoogte gepland. Dat is geen zeldzaamheid meer, want de ergonomische en gezondheidsvoordelen werden door de meeste fabrikanten en keukenontwerpers al langere tijd erkend. Het telescopisch uittreksysteem bij ovens is een andere goede uitbreiding.
Inmiddels worden er zelfs elektrisch in hoogte te verstellen kook- en aanrechtbladen aangeboden.
Een belangrijk ergonomisch gebied is het kookcentrum van uw keuken. Hier wordt de werkhoogte aan de hand van de bovenkant van de pan berekend. Daarom wordt er vaak een lager aanrechtblad in het gedeelte van het kookveld gepland.
Het is in ieder geval aan te raden ook vaatwassers hoog te plaatsen en op lichaamshoogte in te bouwen. Hiervoor bestaan speciale kasten. Ondertussen kan men inmiddels de vaatwasser zelfs in hoge kasten inbouwen.
Algemene tips
Verander tijdens het werken in de keuken geregeld van lichaamshouding. Als er genoeg plaats in de keuken ter beschikking staat, zorg er dan voor dat er ook een werkplek om te zitten wordt opgenomen in het ontwerp.
Er bestaan ook opzetkasten en opzetrekken; deze zijn in te plannen in de gewenste hoogte en uitvoering. Bovendien kunnen Jumbo-onderkasten met diepere corpus, extra diepe laden en een aanrechtblad met een diepte van 75 cm voor extra veel bergruimte een goede oplossing zijn voor u.
Het is raadzaam om dingen die vaak gebruikt worden op een goed bereikbare plaats in de keuken op te bergen, bijvoorbeeld in uittrekbare kasten. Voor een hoge inbouwkeuken dient men altijd een veilige kleine trap paraat te hebben. Deze kan in de sokkel of in het gootsteenkastje worden bewaard.
In ieder geval dient u voor dit onderwerp een keukenprofessional te bezoeken voor advies.
